Jan : …Grauwegomme spreidde dat over hem uit. Op de één of andere manier wordt die gezinssituatie over een gehele dorp voortgezet. Een duivels mechanisme! … want enkel de omgeving, het dorp, had ervoor kunnen zorgen dat hij een uitweg zag. Maar net het omgekeerde gebeurde: Grauwegomme schaarde bij zijn ouders, Grauwegomme spande tegen hem. Voor de rest van zijn leven hij heeft nooit wat kunnen bewerkstelligen in deze provinciestad – of dorp – was dat om die ouders …?
Dat waren eigenlijk onopvallende mensen, die heel graag gezien waren in de buurt.
Alles wat schuld was, dat kwam van hem. Hij was degene die zich vreemd gedrag. Sammy zweeg. Sammy raad deed. Keek raar… Hij werd één keer zelfs verweten door de buurmeisjes omdat hij zo raar deed – ‘Smeerlap’ riepen ze hem na- waarom bekijkt ge ons zo?! Iedereen in de omgeving zag in hem het probleem, niet in zijn ouders, of niet in een gezinssituatie. Dat is zo heel zijn leven gebleven.
Het spreidde zich over Grauwegomme…soms denk ik… Als hij ooit in staat was geweest om daar weg te kunnen gaan, dan had hij zichzelf kunnen ontdekken.
Maar de enige vraag blijft is:
Met welke middelen geraak je weg? Hoe had hij dat gekund?
Wat kan je opbouwen?
Op welke manier kan je dat opbouwen wat het mogelijk voor je maakt om daar weg te kunnen?
Eigenlijk is dat de hamvraag – de vraag die heel Sammy’s leven terugkomt.
Hoe geraak je aan de nodige “ontsnappingsenergie” om uit die “orbit” te kunnen doorbreken?
Hoe geraak je uit het zwaartekrachtsveld van Grauwegomme?
En dat miste hij helemaal.
Hij kon oorzaak en gevolg niet uit elkander houden. Nooit! Hij is gedurende heel zijn leven nooit tot een objectieve kijk op zijn roots kunnen komen – …en wie van ons zou dat wel kunnen?
Het thuisfront – de familie – die normaal voor jou knokt en waar je je met kunt identificeren, dat werkte hier omgekeerd. De hele familie knokte tégen Sammy in plaats van hem te steunen. Op familiefeestjes werd hij steeds afgemaakt. Werden er voortdurend zure of grappige opmerkingen over hem gemaakt. En Sammy zweeg. Hij bleef zwijgen. Hij bleef zwijgen en onderging die beledigingen omdat hij geleerd had dat dit de enige manier was om er bij te mogen horen. Hij kwam er niet toe om niet te gaan. Hij ging steeds naar die familiebijeenkomsten – ook latere – omdat het dat zo was opgedragen en omdat hij er van overtuigd was dat dat zijn plaats was. Hij was immers nooit in staat geweest om een andere familie te zien. Dat hij de schuldige was daar bleef hij zonder redetwist van overtuigd. De schuldige – de zwarte vlek op een witte familie – (lacht gemelijk)
Ook dat hield hem in Grauwegomme. Hij dacht dat het elders… dat het overal ook zo zou gaan…
Er was iets dat hem daar hield en dat hem gelijk verstikte.
Iets dat iedere stap naar buiten onzeker maakte.
De meisjes uit de buurt hadden hem erg doen twijfelen door hun optreden. Hij dacht dat er geen uitweg was. Nergens. Vanaf zijn 13de zat hij met zelfmoordgedachten. Dat was een hard jaar. En daarna heeft hij vijf jaar geen woord meer gesproken. Heel de jeugd is aan hem voorbijgegaan. Heel de flower power beweging. De Provo’s. De Hippies. Sammy zweeg 5 jaar. Het was alsof hij opgesloten zat in een kelder waar hij nooit uit zou kunnen geraken. Terwijl er buiten kermis werd gevierd.
Hij zal nooit kunnen meevieren. Hij kende dat niet. Omdat hij zich nooit als iemand tussen anderen kon beleven. Zijn ouders lieten zich voortdurend smalen over hem uit. Bieden spotten ze met Sammy. Ieder om een andere reden. Moeder wou hoogstwaarschijnlijk het gezin niet breken. Vreesde zij de narcistische woede van vader? Of kon ze geen respect voor haar zoon hebben omdat ze ook smalen naar haar vader keek? Heeft ze heeft thuis ook ooit haar plaats gekregen? Was ze daar de minderen van haar broer? En projecteerde ze dat allemaal in haar zoon? Kon ze anders?
Maar Sammy zag dat nooit in. Hij dacht dat hij hier thuis was. En dat zijn thuis er zo uit moest zien. Dat zijn ouders heel in de weer waren voor een sukkelaar als hij. Dat was wat hij het grootste deel van zeijn leven moet geloofd hebben.
(stilte)
Terwijl ik hier nooit mensen heb ontmoet die eigenlijk ronduit positief over hem waren …Eén enkele wel, deze die hij hielp? Hoe heette die weer?
Iris: Wel ja, maar, mensen die hem niet zo goed kende die (onverstaanbaar) En niemand hier kende Sammy goed. Iedereen zag slechts een schim. Iedereen zag hier slechts het beeld van hem, dat door ouders was gemaakt. Door de oudere generatie vooral de vrienden van zijn ouders
Hij kende zichzelf niet, hoe moet je dat …
Hij deed voortdurend zijn best om …je kan je identiteit maar ontdekken als je je kan identificeren met het beeld dat je omgeving van je heeft. Zo gaat dat toch? Als je je verhalen begrepen weet. Als je daar niet alleen mee blijft.
Sammy worstelde daar steeds mee. Sterker nog – het werd nog helemaal onmogelijk door het gedrag van zijn vader over te willen nadoen – dat was de regel thuis! Superieur zijn zoals vader, wat hem nog meer vereenzaamde. Vaders voorbeeld kon enkel oppervlakkig en bazig zijn. Plus zijn lichamelijke kwalen, want die klachten waren er voortdurend!
Jan: Ja…Hij ontdekte dat steeds maar achteraf, en dan kwam hij ons dat vertellen, hoe hij zichzelf telkens had uitgeschakeld. Hoe dat dan weer niet was gelukt. In ieder contact sloop de figuur van zijn vader terug binnen. Er moet een geheimzinnig reden zijn waarom dat gebeurde. Victor was ook gesloten, had iets krampachtigs in zijn omgang, hij wou vooral de andere innemen. Charmeren soms. Sammy zat zich soms op een lachwekkende manier boven de ander. Ik bedoel Sammy wilde zijn gesprekspartners soms overtroeven. En hij kon dat wel. Hij had wel inzicht in sommige dingen.
Paul : Sammy had niet zoals Victor kunnen ontdekken wat de precieze regels tussen mensen zijn. Victor kende die wel. En hij wist die te gebruiken. Sammy kende enkel de buitenkant. Zoals een actuer een rol studeert. Hij kon iets van het gedrag van Viktor nabootsen. En dat kon nooit lukken. Sammy mislukte dus dubbel.
Jan: Soms had Sammy zoveel aandacht nodig om zich fysiek door een situatie te loodsen.
Het duizelen van suikertekort, of zijn migraines, dat hij de reflex (onverstaanbaar) die hij had opgebouwd
Te doen zoals zijn vader (onverstaanbaar) Hij voelde zich zelden op zijn plaats in een situatie. Zeker rond een tafel – een familiebijeenkomst was voor hem een hel. Iedere situatie de die daarop geleek gaf hem een afschuw. Leidde ertoe dat hij zich houterig ging gedragen. Dichtklapte. In zijn bord keek, geen woord kon uitbrengen. Niet in staat was om te reageren.
Hij verstijfde wat dan weer een invloed had op de disgenoten waardoor het hele systeem zich weer bekrachtigde, en hij zich feitelijk ook ongewenst wist, wat dan feitelijk zo was. Niermand wil een vreemde die steeds zwijgt aan tafel.
Ongewenst zijn is waarschijnlijk het meest constante gevoel doorheen zijn gehele leven. Ieder contact met anderen, ook het meest formele, werd problematisch. Dat was op zichzelf alleen al een reden waarom hij zich afsloot. Het werd allemaal te complex voor hem, plus die zwakkere fysieke toestand waarmee hij zich door zo’n situatie diende te loodsen.
Iedere deelname aan een groep werd hopeloos, vandaar dat het Iris zo verbaasde dat hij uiteindelijk toch naar hier kwam.
Het had allemaal geen positieve invloed op zijn omgeving die hem langs een vicieuze cirkel terugzondt.
Belangrijk zijn. Zich als belangrijk voordoen. Zich om door te belangrijk achten – terwijl hij zich precies het tegenovergestelde voelde. Zo was Victor trouwens ook. De pijn, de pijn moet niet te (onverstaanbaar) zijn.
Het is een fundamentele pijn waar deze mensen mee worstelden.
Een kwetsuur die ze in de jeugd hadden meegemaakt en die ze op de een of andere manier gedwongen waren tot door te zetten.
De pijnlijke de traumatisch ervaring van een klein kind om niet geliefd, of aanvaard te worden door zijn ouders moet iets verschrikkelijk zijn.
Tijdens het opgroeien zoeken die kinderen een weg. Hun weg om tot die wegkijkende ouder te blijven. Daardoor nemen ze een houding aan.
een aanmerk, dat laten hun belangrijk kenmerk van hun persoonlijkheid wordt, waardoor ze getekend worden een bunker voor de pijn, een bewapening om ie pijnlijke afgewezen worden hoorde ouders te verwerken
Dat ging van grappige tot erg vernederende ervaringen, er waren zo veel anekdotisch dat ik ze hier niet voor de geest kanalen ze waren eerder regel dan uitzondering, ze waren niets bijzonders.
Hat inzicht in eigen gedrag lag verschillend. Victor wist wanneer hij theater speelde en speelde voor zijn publiek, hij gedraag zich anders tegenover zijn familie dan tegenover de collega’s of de buitenwereld, daar was een groot verschil, thuis was hij de Uebermensch waar iedereen voor moest buigen, dat was iets waar niemand aan tochttornen, zelfs zijn vrouw niet, – zijn zuster , ne het gezin van zijn zuster bleken de eigen z-te zijn die daar buiten stonden, die “hoger” waren een gestratificeerde plaats gelijken bestonden niet – je was boven of je was onder en het hele gezin was onder, zeker Sammy die hij tot op het moment van overlijden als gevaarlijk, als zijn tegenstander, als degenen die zijn plaats belaagde, zoals hij die van zijn vader had overgenomen.
Zijn reacties waren soms erg verbazend, niemand begreep waarom hij os wegliep
Of re
Vocations or a-vocations ina rt noemt men dat geloof ik
Sammy drabbade een bett in verf, met wisselend succes, maar de omgeving reageerde daar heel verrassends op, hijzelf ook, ik weet niet zoveel van kust af, ik zou daar niet over kunnen oordelen ik geloof niet dat ik ooit een werkje van SAMMY HEB GEZEIN, JULLIE ZULLEN DAAR BHETER OVER KUNNEN OORDELEN, ik kijk naar Iris?
Eer was ook iets met geneeskunde, met dokters
Vader Viktor leed erg veel aan migrianes, – hij diende daardoor verschillende dagen het bed te houden wat voor zijn den heel vreemd was, omdat hij steeds de nood ervoer om dat gezin oncder controle te houden, in zijndat gezin dat in zijn belangstelling dienden lijven te staan waar hij in het centrum diende te blijven, dor ziek te zijn, bedlegerig werd hij plots afhalen
Jan: het is mij opgevallen dat verschillende mensen die aan De Kring deelnemen ouders hadden die chronisch ziek waren. Waar ze voor diensten te zorgen. IK heb mot bomtenen gedacht dat Viktor zijn ziekte ook nodig had, ik bedoel als kind om de zorg en de aandacht van zijn moeder op te eisen die hij anders miste van de koele berekende vrouw.
Ik vraag me a hoe een dokter hierop zou reageren?
Migraine is een complexe ziekte, de ziekte van de hofdames, wanneer je het sociaal masker zou opzetten. In de periode na de oorlog moet het erg moeilijk communiceerbaar geweest zijn zeker – een mens kan maar aan erkende ziet lijden en migraines werd toen nog afgedaan als denkbeeldig
Misschien dacht hij door zijn werk de andere te kunnen bereiken bij en kunsthart of staat de andere aan de overkant er is geen tweezijdig donstact mogelijk maar dat van een zender en een ontvanger
Eenzaamheid zo men wil de eenzame samenkomst tussen tussen de lezer en de schirjver